Kính gửi: Bộ Kế hoạch và Đầu tư
Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) xin gửi góp ý đối với Dự thảo Hồ sơ Đề nghị xây dựng Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) (sau đây gọi tắt là Dự thảo). Trên cơ sở ý kiến tổng hợp từ cộng đồng doanh nghiệp, hiệp hội, chúng tôi có một số nhận xét và đề xuất như sau:
1. Đảm bảo sự thống nhất và đồng bộ của pháp luật
Dự thảo đã đề xuất bổ sung giải thích cho một số khái niệm quan trọng như “người có liên quan của người quản lý doanh nghiệp”, “quyền chi phối”, “sở hữu gián tiếp”, “hồ sơ giả mạo”, “hồ sơ không trung thực”, “kê khai khống vốn điều lệ”. Việc làm này là cần thiết để tránh tình trạng mơ hồ khi áp dụng pháp luật.
Tuy nhiên, định nghĩa “quyền chi phối” trong Dự thảo vẫn chưa đủ rõ ràng khi chưa làm rõ các “chức danh quản lý chủ chốt” hoặc “các quyết định quan trọng khác”. Do đó, kiến nghị cơ quan soạn thảo tham khảo thêm quy định tại Nghị định 35/2020/NĐ-CP để đảm bảo tính chi tiết và khả thi.
2. Hoàn thiện khung pháp lý gia nhập và rút khỏi thị trường
Bổ sung quy định về ủy quyền trong đăng ký doanh nghiệp
Dự thảo đề xuất yêu cầu người ủy quyền thực hiện đăng ký doanh nghiệp phải xác thực điện tử với Cơ quan đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, cần làm rõ thủ tục cụ thể của xác thực điện tử và tính cấp thiết khi tích hợp tài khoản định danh cá nhân (VNeID) với tài khoản đăng ký doanh nghiệp. Đề nghị xem xét loại bỏ quy định này để giảm bớt thủ tục hành chính không cần thiết.
Quy định công khai thông tin doanh nghiệp
Dự thảo yêu cầu doanh nghiệp định kỳ công khai trực tuyến thông tin hoạt động trên Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay nhiều thông tin quan trọng đã được công khai theo quy định hiện hành (Điều 32 Luật Doanh nghiệp). Việc bổ sung quy định này là không cần thiết và có thể làm tăng chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.
Chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống quản lý nhà nước
Dự thảo đề xuất tăng cường kết nối dữ liệu giữa Cơ sở dữ liệu quốc gia và các cơ quan quản lý chuyên ngành. Điều này là cần thiết, tuy nhiên mới chỉ có chiều kết nối một chiều từ cơ quan chuyên ngành đến Cơ quan đăng ký kinh doanh. Đề nghị bổ sung quy định yêu cầu kết nối dữ liệu hai chiều để nâng cao hiệu quả sử dụng thông tin.
Cấm thành lập doanh nghiệp có thời hạn đối với những cá nhân vi phạm pháp luật về thuế
Dự thảo đề xuất cấm thành lập doanh nghiệp đối với người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp bị thông báo không hoạt động tại địa chỉ đăng ký. Tuy nhiên, phạm vi áp dụng cần được làm rõ để tránh ảnh hưởng đến những cá nhân chuyển nhượng cổ phần nhưng vẫn bị hạn chế thành lập doanh nghiệp mới. Việc cấm thành lập doanh nghiệp là biện pháp mạnh, cần đánh giá tác động kỹ lưỡng để không cản trở tinh thần khởi nghiệp.
Bổ sung yêu cầu tài liệu chứng minh năng lực góp vốn
Dự thảo đề xuất phải nộp bản sao chứng minh hoàn tất góp vốn khi đăng ký thay đổi vốn điều lệ. Quy định này có thể làm gia tăng thủ tục hành chính và cản trở việc gia nhập thị trường. Hiện pháp luật đang áp dụng cơ chế hậu kiểm, vì vậy nên cân nhắc duy trì cách tiếp cận hiện tại để đảm bảo môi trường kinh doanh thuận lợi.
3. Hoàn thiện quy định pháp luật về quản trị doanh nghiệp
Người đại diện theo pháp luật của công ty TNHH hai thành viên
Dự thảo mới chỉ đề cập đến trường hợp công ty TNHH có hai thành viên là cá nhân hoặc tổ chức, nhưng chưa làm rõ trường hợp có một thành viên là cá nhân, một là tổ chức. Đề nghị bổ sung hướng xử lý cụ thể để tránh khó khăn khi thực thi.
Họp hội đồng quản trị trực tuyến
Luật Doanh nghiệp 2020 quy định hình thức họp trực tuyến nhưng chưa có quy định rõ ràng về cách thức lập và ký biên bản họp. Đề xuất bổ sung quy định công nhận biên bản họp để tránh tranh chấp trong tương lai.
Nhiệm kỳ của quản lý doanh nghiệp
Luật hiện hành chỉ quy định về duy trì thành viên Hội đồng quản trị sau khi hết nhiệm kỳ, nhưng chưa đề cập đến Ban kiểm soát và các chức danh quản lý khác. Đề nghị sửa đổi để đảm bảo không có khoảng trống pháp lý trong giai đoạn chuyển tiếp.
Chấp thuận hợp đồng giữa công ty và người có liên quan
Cần bỏ quy định yêu cầu chấp thuận hợp đồng giữa công ty TNHH MTV với chủ sở hữu công ty, vì chủ sở hữu và công ty có lợi ích song hành, không có xung đột. Ngoài ra, thời hạn 10 ngày để thông qua hợp đồng là quá lâu, đề nghị rút ngắn còn 3-5 ngày.
4. Thực hiện cam kết quốc tế về phòng, chống rửa tiền
Dự thảo yêu cầu doanh nghiệp lưu giữ thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi trong suốt quá trình hoạt động và ít nhất 5 năm sau khi giải thể. Tuy nhiên, chưa làm rõ cơ chế lưu trữ sau khi doanh nghiệp chấm dứt hoạt động. Đề nghị bổ sung quy định làm rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý trong việc lưu giữ dữ liệu này.
5. Cơ sở pháp lý cho hoạt động của cá nhân kinh doanh
Dự thảo đề xuất đưa cá nhân kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp nhưng chưa đánh giá đầy đủ tác động. Do vai trò quan trọng của cá nhân kinh doanh, đề nghị xem xét xây dựng một luật riêng để điều chỉnh toàn diện, thay vì chỉ đưa vào Luật Doanh nghiệp dưới dạng một số nguyên tắc chung.
Trên đây là một số ý kiến đóng góp của VCCI cho Dự thảo Hồ sơ Đề nghị xây dựng Luật Doanh nghiệp (sửa đổi). Rất mong quý Cơ quan xem xét để hoàn thiện nội dung Dự thảo.
Trân trọng cảm ơn!